ਨੈਸ਼ਨਲ ਡੈਸਕ: ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਇੱਕ 92 ਸਾਲਾ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸ੍ਰੀ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਵਿੱਚ 75 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਆਪਣੇ ਭਤੀਜੇ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ। ਦੇਸ਼ ਦੀ ਵੰਡ ਵੇਲੇ ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਵੱਖ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। 1947 ਦੀ ਵੰਡ ਵੇਲੇ ਹੋਈ ਫਿਰਕੂ ਹਿੰਸਾ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਕਈ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਸਰਵਣ ਸਿੰਘ ਨੇ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੇ ਅੰਤਿਮ ਵਿਸ਼ਰਾਮ ਸਥਾਨ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਜੱਫੀ ਪਾਈ। ਮੋਹਨ, ਜਿਸਨੂੰ ਹੁਣ ਅਬਦੁਲ ਖਾਲਿਕ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੁਸਲਿਮ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਦੋਵਾਂ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੇ ਕੁਝ ਮੈਂਬਰ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਸਨ।
ਖਾਲਿਕ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਮੁਹੰਮਦ ਨਈਮ ਨੇ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਲਾਂਘੇ ਤੋਂ ਪਰਤਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਿਹਾ, ‘ਖਾਲਿਕ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਆਪਣੇ ਚਾਚਾ ਜੀ ਦੇ ਪੈਰ ਛੂਹੇ ਅਤੇ ਕਈ ਮਿੰਟਾਂ ਤੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜੱਫੀ ਪਾਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਚਾਚਾ ਅਤੇ ਭਤੀਜੇ ਦੋਹਾਂ ਨੇ ਚਾਰ ਘੰਟੇ ਇਕੱਠੇ ਬਿਤਾਏ ਅਤੇ ਆਪੋ-ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਰਹਿਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੁਨਰ-ਮਿਲਨ ਤੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਾਰ ਪਹਿਨਾਏ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੇ ਗੁਲਾਬ ਦਿਆਂ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਵਰਖਾ ਕੀਤੀ। ਖਾਲਿਕ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਜਾਵੇਦ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਬਿਆਨ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ, ਪਰ ਇਹ ਰੱਬ ਦੀ ਬਖਸ਼ਿਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ 75 ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਫਿਰ ਮਿਲ ਗਏ ਹਾਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਿੰਘ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਆਪਣੇ ਭਤੀਜੇ ਨਾਲ ਰਹਿਣ ਲਈ ਵੀਜ਼ਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਆ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਸਰਵਣ ਸਿੰਘ ਦੇ ਪੋਤੇ ਪਰਵਿੰਦਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਵੰਡ ਵੇਲੇ ਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਦੀ ਉਮਰ ਛੇ ਸਾਲ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਹੁਣ ਮੁਸਲਮਾਨ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਦਾ ਪਾਲਣ-ਪੋਸ਼ਣ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੁਸਲਿਮ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਦੋ ਯੂਟਿਊਬਰ ਨੇ 75 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਚਾਚਾ-ਭਤੀਜੇ ਨੂੰ ਮੁੜ ਮਿਲਾਉਣ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ।
ਜੰਡਿਆਲਾ ਦੇ ਯੂਟਿਊਬਰ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਵੰਡ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕਈ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦਾ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀਕਰਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਨੇ ਸਰਵਣ ਸਿੰਘ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਜੀਵਨ ਕਹਾਣੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਯੂਟਿਊਬ ਚੈਨਲ ਤੇ ਪੋਸਟ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਪਾਰ ਤੋਂ ਇੱਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਯੂਟਿਊਬਰ ਨੇ ਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਸੁਣਾਈ, ਜੋ ਵੰਡ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਤਫਾਕਨ, ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਵਿਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਪੰਜਾਬੀ ਮੂਲ ਦੇ ਇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਦੋਵੇਂ ਵੀਡੀਓ ਦੇਖੇ ਅਤੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਮਿਲਣ ਵਿਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ।
ਸਰਵਨ ਨੇ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸਦੇ ਵਿਛੜ ਗਏ ਭਤੀਜੇ ਦੇ ਇੱਕ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਦੋ ਅੰਗੂਠੇ ਸਨ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਪੱਟ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਤਿਲ ਸੀ। ਪਰਵਿੰਦਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਯੂਟਿਊਬਰ ਦੁਆਰਾ ਪੋਸਟ ਕੀਤੀ ਗਈ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਮੋਹਨ ਬਾਰੇ ਵੀ ਅਜਿਹੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਰਹਿੰਦੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਪਾਸੇ ਦੋਵਾਂ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ।ਪਰਵਿੰਦਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਨਾਨਾ ਜੀ ਨੇ ਮੋਹਨ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਿਸਾਨਾ ਰਾਹੀਂ ਪਛਾਣਿਆ। ਸਰਵਣ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਪਿੰਡ ਚੱਕ 37 ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਹੁਣ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹੈ, ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਵਧੇ ਹੋਏ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ 22 ਮੈਂਬਰ ਵੰਡ ਦੇ ਸਮੇਂ ਹਿੰਸਾ ਵਿੱਚ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ।
ਸਰਵਨ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰ ਭਾਰਤ ਆਉਣ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਹਿੰਸਾ ਤੋਂ ਬਚ ਗਿਆ ਪਰ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੁਸਲਿਮ ਪਰਿਵਾਰ ਦੁਆਰਾ ਪਾਲਿਆ ਗਿਆ। ਸਰਵਨ ਆਪਣੇ ਬੇਟੇ ਨਾਲ ਕੈਨੇਡਾ ‘ਚ ਰਹਿ ਰਿਹਾ ਸੀ ਪਰ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਹੀ ਉਹ ਜਲੰਧਰ ਨੇੜੇ ਪਿੰਡ ਸੰਧਮਾ ‘ਚ ਆਪਣੀ ਬੇਟੀ ਨਾਲ ਰਹਿ ਰਿਹਾ ਹੈ।
