ਇਹ ਖਬਰ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਕੇਰਲ ਦੇ ਕਾਸਰਗੋਡ ਤੋਂ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਦਸ਼ਰਥ ਮਾਝੀ Dashrath Manjhi ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਿੰਡ ਵਾਲੀਆਂ ਲਈ ਪਹਾੜ ਕੱਟਕੇ ਰਸਤਾ ਬਣਾਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਹਨ ਕੇਰਲ ਦੇ 67 ਸਾਲ ਦੇ ਕੁੰਜਾਮਬੂ Kunjambu ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 1000 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੁਰੰਗਾਂ ਪੁੱਟ ਕੇ ਪਾਣੀ ਕੱਢਿਆ ਜਿਸਦਾ ਫਾਇਦਾ ਅੱਜ ਪੂਰਾ ਪਿੰਡ ਉਠਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਪਾਣੀ ਸਪਲਾਈ ਲਈ ਬੋਰਵੇਲ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਵੀ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਕੇਰਲ ਅਤੇ ਕਰਨਾਟਕ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਵੀ ਇਹ ਸੁਰੰਗ ਗੁਫਾ ਖੂਹ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣਾ ਪਾਣੀ ਇਕੱਤਰੀਕਰਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਚੱਲਤ ਹੈ।
ਕੇਰਲ ਦੇ ਕਾਸਰਗੋਡ ਸਥਿਤ ਕੁੰਦਮਜੁਝੀ ਪਿੰਡ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਉਪਲੱਬਧ ਕਰਾਉਣ ਦੇ ਲਈ 67 ਸਾਲ ਦੇ ਕੂੰਜਾਮਬੂ 50 ਸਾਲ ਤੋਂ ਸੁਰੰਗ ਖੋਦ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ 14 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੁਰੰਗ ਪੁੱਟਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਨਾਮਮਾਤਰ ਹੀ ਸੁਰੰਗ ਪੁੱਟਣ ਵਾਲੇ ਕਾਰੀਗਰ ਬਚੇ ਹਨ। ਕੂੰਜਾਮਬੂ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਹੁਣ ਤੱਕ 1000 ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਖੂਹਾਂ ਵਰਗੀਆਂ ਗੁਫਾਵਾਂ ਪੁੱਟ ਕੇ ਪਾਣੀ ਕੱਢ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।
ਸੁਰੰਗ ਦੀ ਖੁਦਾਈ ਰਿਸਕ ਲੈ ਕੇ ਕਰਦੇ ਹਨ
ਕੂੰਜਾਮਬੂ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਕੰਮ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀ ਤਾਕਤ ਅਤੇ ਦ੍ਰਿੜ ਸੰਕਲਪ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇੱਕ ਕੁਦਾਲ ਅਤੇ ਮੋਮਬੱਤੀ ਦੇ ਨਾਲ ਇਸ ਗੁਫਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਖੁਦਾਈ ਕਰਨ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ 300 ਮੀਟਰ ਗੁਫਾ ਦੀ ਖੁਦਾਈ ਕਰ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਉੱਥੇ ਆਕਸੀਜਨ ਦਾ ਪੱਧਰ ਕਾਫ਼ੀ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਦਮ ਘੁਟਣ ਵਾਲੀ ਹਾਲਤ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਉਹ ਇੱਕ ਮਾਚਿਸ ਅਤੇ ਇੱਕ ਮੋਮਬੱਤੀ ਵੀ ਨਾਲ ਲੈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਹੁਣ ਬੋਰਵੇਲ ਨੇ ਲੈ ਲਈ ਜਗ੍ਹਾ
ਕੂੰਜਾਮਬੂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਜੇਕਰ ਮਾਚਿਸ ਨੂੰ ਜਲਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਇਸ ਦਾ ਮਤਲੱਬ ਉੱਥੇ ਆਕਸੀਜਨ ਦਾ ਪੱਧਰ ਕਾਫ਼ੀ ਘੱਟ ਹੈ ਅਤੇ ਅਜਿਹੀ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਉੱਥੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਕੂੰਜਾਮਬੂ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੁਆਤ ਕੀਤੀ ਸੀ ਉਦੋਂ ਸੁਰੰਗ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਦਾ ਇੱਕ ਜਰੂਰੀ ਹਿੱਸਾ ਸੀ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਪਾਣੀ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਦੇ ਕਾਰਨ ਇਹ ਅਨਿੱਖੜਵਾਂ ਅੰਗ ਸੀ। ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਬੋਰਵੇਲ ਪੰਪ ਆਉਣ ਲੱਗ ਗਏ ਅਤੇ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਸੁਰੰਗ ਪੁੱਟਣ ਦਾ ਕੰਮ ਘੱਟ ਹੋ ਗਿਆ।
ਇਹ ਸੁਰੰਗ ਕੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ?
ਕੰਨਡ਼ ਵਿੱਚ ਸੁਰੰਗ ਅਤੇ ਮਲਿਆਲਮ ਵਿੱਚ ਥੁਰੰਗਮ ਇੱਕ ਗੁਫਾ ਵਰਗੀ ਸੰਰਚਨਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਪਹਾੜੀਆਂ ਨੂੰ ਪੁੱਟ ਕੇ ਬਣਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਗੁਫਾ ਖੂਹੀ ਢਾਈ ਫੁੱਟ ਚੌੜੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜੋ 300 ਮੀਟਰ ਤੱਕ ਪੁੱਟੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਪਾਣੀ ਦਾ ਝਰਨਾ ਨਾ ਮਿਲ ਜਾਵੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਸਥਾਈ ਪਾਣੀ ਇਕੱਤਰੀਕਰਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਈਰਾਨ ਤੋਂ ਹੋਈ ਸੀ
ਸੁਰੰਗ ਵਿੱਚ ਰੁੜ੍ਹਨ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਲਈ ਨਜਦੀਕ ਵਿੱਚ ਹੀ ਇੱਕ ਜਲ ਸਾਏ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਪਾਣੀ ਡਿੱਗਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਝਰਨੇ ਵਿਚੋਂ ਆਜਾਦ ਰੂਪ ਨਾਲ ਪਾਣੀ ਰੁੜ੍ਹਨ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਤਾਜੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਹੁੰਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਲਈ ਵਾਟਰਪੰਪ ਜਾਂ ਮੋਟਰ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਅਜਿਹਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੁਆਤ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚੋਂ ਹੋਈ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਬੋਰਵੇਲ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਇਸ ਸਥਾਈ ਪਾਣੀ ਇਕੱਤਰੀਕਰਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਉੱਤੇ ਹਾਵੀ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ।
